Door Hana Gabrielová
Hana studeerde af aan de Faculteit Landbouw en schreef haar scriptie over het onderwerp: "Opties voor de teelt en het gebruik van hennep in Tsjechië". In 2005 werd ze geaccrediteerd door het Ministerie van Landbouw als adviseur gespecialiseerd in biologische landbouw en hennepteelt. Sinds 2000 is ze een actief lid van de non-profitorganisatie Konopa, die het grote publiek en professionals voorlicht over de mogelijkheden van het gebruik van hennep. In 2011-2013 was ze lid van de stuurgroep van de internationale organisatie ENCOD en ze is lid van de verzoekschriftencommissie voor verzoekschriften voor medicinale cannabis in het land. Tussen 2010-2012 organiseerde ze een professionele conferentie op Cannafest in Praag. Sinds september 2010 is ze werkzaam als algemeen directeur van Hempoint Ltd., waar ze zich richt op de teelt van biologische hennep. In 2013 was ze de medeoprichter van KOPAC, de Tsjechische patiëntenvereniging voor cannabisbehandeling. In 2016 begon Hana met het ontwikkelen van normen voor de cannabisteelt (certificering gericht op patiënten) namens het International Cannabis and Cannabinoids Institute (ICCI).
Hennep en zijn sexy neef marihuana zijn beide afkomstig van de Cannabis sativa-plant. Deze plantensoort omvat duizenden verschillende cultivars en soorten, gekweekt voor verschillende doeleinden.
Hennep is al eeuwenlang een belangrijk onderdeel van de menselijke geschiedenis en voorziet in een verscheidenheid aan behoeften. Hennepvezels, -zaden, -bloemen en -stengels hebben een rol gespeeld bij grote historische gebeurtenissen over de hele wereld. Zonder sterke henneptouwen en -zeilen zou Columbus nooit Amerika hebben bereikt. In de geschiedenis van China speelde de productie van goedkoop henneppapier een belangrijke rol in het onderwijs en het verspreiden van informatie.
En hennep heeft in de afgelopen 5000 jaar miljoenen mensen geneeskrachtige verlichting gebracht.
In 1961 plaatsten de Verenigde Naties hennep echter op een "verboden lijst", wat resulteerde in een wereldwijd verbod op de teelt van het gewas. THC (de psychoactieve cannabinoïde) werd in 1964 ontdekt en werd in 1968 toegevoegd aan de lijst van verboden stoffen. Pas 20 jaar later ontwikkelden wetenschappers in Frankrijk, een land met een sterke traditie in de hennepteelt, soorten met een zeer laag THC-gehalte, waardoor de plant weer kon worden gebruikt in onder andere voeding, stoffen en bouwmaterialen zonder de wet te overtreden. Die wetenschappelijke ontwikkeling ging gepaard met een sterke lobby in het Europees Parlement, wat uiteindelijk leidde tot nieuwe regelgeving die toestond dat EU-landen industriële hennep mogen telen met een maximaal THC-gehalte van 0,3%.
Industriële hennep wordt momenteel gedefinieerd als soorten met minder dan 0,3% THC (sommige landen stellen het maximum op 0,2%). Soorten onder het niveau van 0,3% komen in aanmerking voor registratie in de Gemeenschappelijke EU-Catalogus van landbouwgewassen die als industrieel gewas verbouwd mogen worden.
Wettelijke status
De wetgeving voor de hennepteelt is nog steeds niet gelijk in alle EU-landen. In sommige landen hebben boeren een speciale vergunning nodig; in andere hoeven ze alleen de lokale autoriteiten en overheidsdiensten in te lichten dat ze van plan zijn een hennepgewas te planten. Over het algemeen zijn henneptelers in de hele EU verplicht gecertificeerde zaden te gebruiken van zaadveredelaars die een laag THC-gehalte (0,3%) garanderen. Zaadverkopers zijn verplicht om documentatie te verstrekken in een proces dat telers beschermt tegen vervolging.
In het veld zijn hennep en marihuana nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Marihuana, ook bekend onder andere namen zoals wiet, ganja, stuff en pot, komt van de gedroogde bloemen van vrouwelijke cannabisplanten die (technisch gezien) meer dan 0,3% THC bevatten. De meeste marihuana die wordt gebruikt voor recreatieve en medicinale doeleinden wordt echter gewonnen uit planten met veel hogere THC-concentraties. Medicinale marihuana is op beperkte basis gelegaliseerd voor de teelt in een paar lidstaten, onder toezicht van de overheid.
Hoewel de EU marihuana nog niet als legaal middel heeft erkend, definiëren Europese regels industriële hennep als marihuana met minder dan 0,3% THC.
Het potentieel van cannabis
Hoewel het verbod op marihuana dat sinds 1961 van kracht het cannabisonderzoek heeft belemmerd, zijn er niettemin veel voordelen van consumptie van de plant geïdentificeerd, vooral voor medicinaal gebruik.
Patiënten komen meestal bij cannabis terecht als ze geen andere keus hebben of omdat ze hebben ontdekt dat het beter werkt dan conventionele medicijnen zonder risico op bijwerkingen.
Medicinale toepassingen van cannabis kunnen worden gebruikt in de volgende behandelingen:
- Glaucoma
- Epileptische aanvallen
- Kanker
- Vermindering van angst en onrust
- Vertragen van progressie van de ziekte van Alzheimer
- Verlichting van pijn bij multiple sclerose
- Mogelijke verlichting bij andere soorten spierspasmen
- Vermindering van bijwerkingen van hepatitis C-behandeling en verhoogde effectiviteit van de behandeling
- Behandeling van inflammatoire darmaandoeningen, waaronder de ziekte van Crohn
- Verlichting van symptomen van artritis
- Vermindering van trillingen bij de ziekte van Parkinson
- Posttraumatische stressstoornis (PTSD)
- Bescherming van de hersenen na een beroerte.
- Voorkomen van nachtmerries
- Verlichting van misselijkheid veroorzaakt door chemotherapie en wekt de eetlust op
- Helpt bij het verminderen van alcoholgebruik
Om een vollediger overzicht te geven, is het ook belangrijk om te melden dat cannabis enkele risico's voor de geestelijke gezondheid met zich meebrengt:
- Het kan een negatief effect hebben op de cognitieve functie
- Het kan negatieve effecten hebben op het geheugen en de concentratie op korte en middellange termijn
- Het kan de emoties overmatig beïnvloeden.
- Het kan depressie of onrust verhogen bij gevoelige consumenten
- Er is een risico op psychiatrische stoornissen
Het potentieel van hennep
Hoewel de hennepindustrie de afgelopen jaren grote vooruitgang heeft geboekt, zijn beleidsmakers, ambtenaren en overheidsfunctionarissen nog onvoldoende voorgelicht. Als gevolg daarvan loopt niet alleen de wetgeving achter, maar ook de normen voor hennepteelt en -verwerking. De voortgang wordt ook belemmerd door inconsistenties in de methodologie die wordt gebruikt voor het analyseren van monsters en het garanderen van de inhoud/samenstelling.
Toch biedt hennep een grote verscheidenheid aan voordelen, variërend van het scheppen van werkgelegenheid en economische ontwikkeling tot specifieke medische en welzijnstoepassingen. Er kan ook uitstekende textiel van worden gemaakt en het biedt een duurzaam alternatief voor de bouwsector.
Hennep in het veld
Als gewas is hennep bij uitstek duurzaam; het neemt CO2 op en is een effectieve remedie tegen ontbossing.
Milieuvoordelen van hennepteelt:
- Het verbetert de bodemstructuur
- Het is een goed biologisch gewas voor boeren dat geen chemicaliën vereist
- Het beschermt de bodem tegen erosie
- Het is een ideaal wisselgewas
- Het voorkomt ontbossing; hennep kan houtproducten vervangen
Economische ontwikkeling en hennep
Wanneer hennep op de juiste manier wordt verwerkt, kan het gewas een hoge opbrengst geven en is het veelbelovend in de ontwikkeling in achtergestelde plattelandsgebieden. Het biedt ook een uitstekende gelegenheid voor het ontwikkelen van een sterke lokale economie, waar buren zaken met elkaar doen. Dit uitstekende wisselgewas kan helpen bij het diversifiëren van de lokale landbouwproductie en het creëren van lokale werkgelegenheid.
Medisch: Cannabidiol
Het is interessant om te melden dat cannabidiol (CBD), afkomstig van hennepplanten met een laag THC-gehalte, effectief is gebleken bij de behandeling van sommige ziekten en gezondheidsproblemen. Als gevolg hiervan is de CBD-markt de afgelopen twee jaar exponentieel gegroeid, vergezeld van veel mediahype. CBD wordt geproduceerd van hennepplanten met een hoog percentage CBD.
Er moet nog veel werk worden verricht bij de ontwikkeling van CBD, omdat tot nu toe de meeste industriële hennep die in Europa werd verbouwd, bestemd was voor de zaadolie- en vezelmarkten. De lijst met goedgekeurde Europese hennepvariëteiten, die nu meer dan 50 telt, bevat niet eens één soort die voor CBD is gekweekt.
Markten voor groene producten en zaadolie
Hennepbloemen worden gebruikt in gezondheids- en schoonheidsproducten op basis van kruiden en in voedingsproducten, vooral in groene thee. Hennepvoedselproducten op basis van zaden bieden een uitgebalanceerd gehalte aan belangrijke voedingsstoffen.
Hennepbloemen en -bladeren van legale hennepstammen bevatten geen psychoactieve THC, maar wel cannabidiol (CBD) en onderzoeken bewijzen steeds vaker de positieve effecten hiervan op het immuunsysteem. Het blijkt effectief te zijn bij slapeloosheid, spijsverteringsproblemen, hoofdpijn, gewrichtspijn en ademhalingsaandoeningen.
Essentiële (zaad) olie wordt gebruikt als smaakstof in de voedingsindustrie, maar heeft ook een plaats verworven in de cosmetica-industrie. Een mengsel van etherische olie met hennepolie verkregen uit zaden wordt gebruikt voor massages met ontspannende en ontstekingsremmende effecten.
Hennepconstructie en meer
Hennepscheven en -hout, vervaardigd uit de kern van de stengel, kunnen voor alles worden gebruikt, van strooisel voor dieren tot auto-interieurs. De belangrijkste markt voor scheven is voornamelijk als strooisel voor paarden en andere diersoorten. Bouwen met hennepbeton (een combinatie van hennepvezels en natuurlijke kalk) resulteert in een groen gebouw en een gezonde omgeving die daadwerkelijk CO2 opneemt.
De markt voor hennepvezels die worden gebruikt in biocomposieten voor onderdelen in auto-interieurs blijkt heel stabiel te zijn. Bedrijven als Audi, BMW, Mercedes en enkele Franse autofabrikanten gebruiken biocomposieten in het interieur van hun middenklasse en luxe voertuigen. Sommige bevatten maar liefst 25 kilo hennepvezel. Deze vezels kunnen qua prijs goed concurreren met de traditionele kunststoffen en hebben duidelijke milieuvoordelen.
Hennep wordt al langdurig gebruikt in de productie van textiel, touwen en papier.